اهمیت بالانس چرخ

حتماً هر بار که خودروی خود را سرویس می‌کنید دقت کرده‌اید که بخشی از تست‌های انجام شده مربوط به چک کردن بالانس چرخ‌هاست. بالانس چرخ‌ها باعث افزایش طول عمر لاستیک‌ها و عملکرد آن‌ها می‌شود، این نکته را در این مقاله یادآور شدیم چراکه عده‌ای بالانس لاستیک‌ها را با میزان فرمان اشتباه می‌گیرند و اما بالانس چرخ به‌طور دقیق به چه معناست؟ در موتوتل همراه ما باشید.

بالانس چرخ باعث می‌شود که وزن به‌طور یکسان در هر چهار چرخ تقسیم شود و سایش لاستیک‌ها به‌طور مساوی اتفاق بیافتد. فایده دیگری که این کار دارد این است که باعث یک سواری ملایم نیز می‌شود. در طول زمان، سایش لاستیک خودرو و افتادن در دست‌اندازها و جاده‌های ناهموار باعث می‌شود که توزیع نیرو روی لاستیک‌های خودرو دستخوش تغییر شود که در این حالت لاستیک‌های خودرو از شرایط بالانس خارج می‌شوند و این مسئله خود را از طریق ارتعاش و ضربه زدن فرمان خودرو در سرعت‌های مختلف، بسته به میزان غیر بالانسی، نشان می‌دهد. بالانس نبودن چرخ‌ها باعث به وجود آمدن آسیب‌هایی برای لاستیک‌ها و حتی خودرو می‌شود. همان‌طور که گفته شد رعایت نکردن این موضوع باعث ساییدگی غیر همسان لاستیک‌ها می‌شود و همین دلیلی برای کوتاهی عمر آن‌هاست. زیان‌بارترین آسیب عدم بالانس چرخ‌ها، خراب شدن جلوبندی است که به طبع هر راننده‌ای می‌داند که این آسیب تا چه حد می‌تواند بزرگ و پراهمیت باشد. به رانندگان توصیه می‌کنیم که در هر 8000 تا 9000 کیلومتری که طی می‌کنند و یا به‌طور متناوب در هر شش ماه این کار را انجام دهند.

توجه کنید که چرخ‌ها در شرایط زیر نیاز به بالانس دارند:

1-نصب لاستیک جدید
2-جابه‌جا کردن چرخ‌های خودرو
3-پس از پنچرگیری، آپارات یا سایر تعمیرات

همچنین به‌محض مشاهده اولین لرزش‌ها یا تکان‌های شدید در هنگام رانندگی یا ساییدگی غیرمعمول لاستیک‌ها، بالانس بودن چرخ‌ها را حتماً بررسی کنید. لرزش یا ساییدگی غیرمتعارف لاستیک ممکن است به دلیل هم‌راستا نبودن یا اشکالات مکانیکی چرخ نیز رخ دهد.

انواع مختلف بالانس چرخ
چرخ به دو روش بالانس می‌شود. یکی استاتیکی (ایستا) و دیگری دینامیکی (پویا).
در روش بالانس استاتیکی، چرخ روی یک محور افقی قابل گردش نصب می‌شود. چنانچه نقطه عدم توازن به دلیل وزن بیشتر در پایین قرار بگیرد، درست در نقطه مقابل آن یعنی در نقطه بالا یک وزنه بالانس در لبه رینگ درج می‌گردد. پس از تعبیه صحیح وزنه یا وزنه‌های بالانس، نواحی نامتقارن از بین می‌روند. چرخ نامتقارن باعث ایجاد ضربه یا تکان‌هایی در خودرو، در هنگام حرکت آن شده و بخش‌های نامتقارن لاستیک نسبت به سایر نواحی آن دچار ساییدگی زودهنگام خواهد شد.

اما در روش بالانس دینامیکی (دو صفحه‌ای) علاوه بر تشخیص نواحی نامتقارن چرخ که در روش استاتیکی بیان شد، عدم توازن چرخ نسبت به صفحه تقارن عمودی آن نیز بررسی و در صورت لزوم رفع می‌شود. عدم توازن دینامیکی به صورت ارتعاشات قابل‌توجهی در خودرو نمود پیدا می‌کند. این مشکل با هم‌وزن و بالانس کردن چرخ نسبت به صفحه تقارن عمودی رفع می‌شود.

این کار برای ماشین‌های امروزی که وزن کمتری نسبت به ماشین‌های گذشته دارند پراهمیت‌تر است و کوچک‌ترین سهل‌انگاری در انجام این کار به‌سادگی خود را در رانندگی نشان می‌دهد. در خودروهای قدیمی ارتعاش حاصل‌شده به‌واسطه عدم بالانس چرخ‌های خودرو به‌دلیل وزن زیاد خودرو از بین می‌رفت و راننده شاید اصلاً متوجه عدم بالانس بودن لاستیک‌ها نمی‌شد و زمانی متوجه این مسئله می‌شد که دیگر لاستیک‌ها خراب‌شده بودند