چگونگی آسیب به استخوان ها

انواع آسیب دیدن استخوان

1-ضربه مستقیم

2-ضربه غیرمستقیم مانند افتادن روی بازو که باعث شکستگی ترقوه می شود .

3-نیروی چرخشی : پیچ خوردن پا هنگام دویدن یا اسکی و آسیب به فاصل و شکستگی استخوان ها

انواع آسیب های وارده به دستگاه اسکلتی

1- شکستگی
2- دررفتگی
3- پیچ خوردگی

انواع شکستگی

شکستگی باز :

هرگاه در ناحیه ی دچار شکستگی زخمی وجود داشته باشد که با محل شکستگی استخوان مرتبط باشد , بطوری که باعث شود تا محل شکستگی با محیط بیرون ارتباط داشته باشد , به آن شکستگی باز اطلاق می شود . این مسئله باغث افزایش خطر عفونت در محل شکستگی می گردد .

شکستگی بسته :

در این نوع شکستگی ها علی رغم شکسته شدن استخوان پوست سالم است ( زخم بسته ) و به این علت شکستگی بسته نام دارد .

در شکستگی باز به علت احتمال ورود میکروب امکان بروز عفونت های شدید بیشتر از شکستگی بسته می باشد .

دررفتگی :

هرگاه دو سطح استخوانی که در محل مفصل روبروی هم قرار می گیرند بطور کامل یا ناقص از محل خود جابجا می شوند به این حالت دررفتگی گفته می شود . این حالت معمولاً با پارگی و آسیب به رباطهای نگه دارنده اطراف مفصل همراه است . حرکت دادن محل دررفتگی همانند شکستگی بسیار دردناک و گاهی غیر عملی است . برای پیشگیری از آسیب به اعصاب و رگهای خونی و همچنین کاهش درد مصدوم باید مانع از حرکت مفصل شوید (آتل بندی) .

پیچ خوردگی :

آسیبی است که به علت کشیده شدن بیش از حد رباط های محافظ مفاصل به وجود می آید . در موارد پیچ خوردگی نیز برای کاهش درد مصدوم و جلوگیری ار ایجاد آسیب بیشتر , باید در اسرع وقت اقدام به بی حرکت کردن عضو صدمه دیده کنید  (اتل بندی ).
 
 
علائم و نشانه های آسیب به دستگاه اسکلتی عضلانی

1- درد در محل آسیب
2- زخم باز یا بسته
3- تورم شدید
4- تغییر شکل عضئ صدمه دیده
5- دردناک بودن محل آسیب هنگام لمس ( حساسیت به لمس )
6- عدم توانایی یا عدم تمایل بیمار به حرکت دادن عضو

توجه : دربرخی موارد شکستگی که شدت ضربه باعث جداشدن دو قطعه استخوان از یکدیگر می گردد , ممکن است علامت دیگری نیز علاوه بر علائم یاد شده وجود داشته باشد , که این علامت شنیدن صدای سائیده شدن دو انتهای شکسته ی استخوان به یکدیگر یا احساس این حالت توسط خود است . این علامت به هنگام حرکت دادن عضو صدمه دیده توسط خود مصدوم یا دیگران ایجاد می شود و به طور معمول با درد بسیار شدیدی نیز همراه است . اما به هیچ وجه نباید از حرکت دادن عضو آسیب دیده و ایجاد چنین صدایی برای تأیید وجود شکستگی استفاده کرد .دراین حالت احتمال صدمه به عروق , اعصاب , ماهیچه و دیگر بافت های اطراف استخوان شکسته بسیار زیاد می باشد و به همین علت باید عضو صدمه دیده را در اسرع وقت آتل بندی و بی حرکت کرد .

معاینه دستگاه اسکلتی عضلانی

1-معاینه ی عمومی بیمار از نظر آسیب سایر قسمتهای مهم بدن مطابق روش ارزیابی بیمار

2-معاینه اندام آسیب دیده

3-بررسی گردش خون و حس در اندام آسیب دیده ( پر شدگی مویرگی )

معاینه اندام آسیب دیده:

امدادگر ابتدا باید اندام را به طور کامل مشاهده و بررسی و شکل آن را با اندام طرف مقابل مقایسه کند . برای این کار ابتدا لباس های روی اندام را از محل درز لباس باز یا قیچی کنید و سپس آنها را از روی اندام صدمه دیده کنار بزنید . به هیچ وجه سعی در خارج کردن یا در آوردن لباس مصدوم به روش معمول را نداشته باشید زیرا ممکن است باعث تشدید صدمه به مصدوم شود .

در مشاهده به دنبال علائم و نشانه های زیر بگردید :

1- زخم باز
2- زخم بسته یا کبودی
3- تغییر شکل
4- تورم

وجود هر کدام از این علائم را بعنوان آسیب قلمداد کنید و کمک های اولیه مناسب را انجام دهید . برای معاینه ی سایر قسمت های مشکوک , اندام را از بالا تا پایین به صورت حلقوی و یا دو دست به ملایمت فشار دهید . احساس هرگونه درد به هنگام لمس , راهنمای مهمی جهت شک به امکان وجود آسیب است .

در مورد حس اندام از بیمارسئوال کنید . آیا احساس مورمور شدن یا کرختی دارد ؟ این علائم می تواند نشانه آسیب یا عصب خونرسانی اندام باشد . اگر در نهایت هیچ کدام از علائم یا شده مشاهده نشد , از بیمار بخواهید تا اندام را به آرامی و با احتیاط حرکت دهد . بروز درد به هنگام حرکت دادن عضو نیز می تواند نشانه ی وجود صدمه و آسیب اسکلتی باشد .

توجه : در صورت وجود هر کدام از علائم یاد شده از تکان دادن عضو یا درخواست از مصدوم برای حرکت دادن عضو به شدت پرهیز کنید .

وضعیت گردش خون و حس اندام آسیب دیده بوسیله عوامل زیر بررسی می شود :

1- نبض اندام
2- پرشدگی مجدد مویرگی
3- رنگ و حرارت اندام
4- حس اندام
5- حرکت اندام

کمکهای اولیه در آسیب های دستگاه اسکلتی عضلانی

کمکهای اولیه برای تمام آسیب های اسکلتی ( شکستگی , دررفتگی و پیچ خوردگی ) یکسان است و شامل مراحل زیر می باشد:

1- با حفظ خونسردی , صحنه حادثه را ارزیابی و درخواست کمک می کنید .

2- وضعیت تنفسی و هوشیاری مصدوم را کنترل کنید .

3- تمامی زخم های باز را با گاز استریل بپوشانید و خونریزی را کنترل کنید .

4- اگر آسیب یا علامت واضحی وجود ندارد , ولی مصدوم از درد شکایت دارد, همیشه مبنا را بر وجود شدیدترین آسیب اسکلتی یعنی شکستگی بگذارید و اقدامات لازم را انجام دهید .

5- از اقدام برا ی جا انداختن موارد شکستگی یا در رفتگی به شدت پرهیز کنید . به علاوه اگر سر استخوان شکسته از زخم بیرون زده است , سعی در فرو بردن آن به درون زخم نداشته باشید , بلکه آن را با روش مناسب , پانسمان و بانداژ کنید و سپس عضو صدمه دیده را با روش صحیح آتل بندی و بی حرکت کنید .

در مواردی که شک به دررفتگی یا پیچ خوردگی نیز وجود دارد , باید درست مثل موارد شکستگی عمل کنید و اقدامات لازم جهت بی حرکت کردن عضو را انجام دهید . استفاده از کمپرس آب سرد از تورم بیشتر و درد می کاهد . به یا داشته باشید که در این موارد نیز آتل بندی و بی حرکت کردن عضو لازم است .

در کل بی حرکت کردن عضو آسیب دید هاصل مهم و اساسی در موارد شکستگی ها و دیگر آسیب های اسکلتی می باشد . برا یاین منظور از وسیله ای بنام آتل استفاده می شود .

شکستگی جمجمه , دنده ها , ستون فقرات , لگن و ران شکستگی های خطرناکی هستند که به مراقبت های ویژه نیاز داند .

شکستگی جمجمه می تواند با خونریزی داخل جمجمه ای یا ضربه مغزی همراه باشد . بنابراین باید سطح هوشیاری مصدوم , وضعیت تنفس و گردش خون , واکنش تقارن مردمک ها و حس و حرکت اندام ها را بررسی کرد و در صورت لزوم و کمک های اولیه مناسب را برا ی مصدوم انجام داد . در این موارد ثابت کردن سر و گردن را فراموش نکنید .

شکستگی دنده ها گاهی با آسیب به ریه , قلب , کبد یا طحال همراه است . به تنفس , نبض و فشارخون مصدوم توجه کنید و ه دنبال علائم خونریزی داخلی باشید .

شکستگی لگن و ران به علت مجاورت با رگ های خونی بزرگ همیشه با خطر خونریزی شدید داخلی و حتی مرگ مصدوم همراه هستند . همچنین خطر دیررس دیگر حرکت چربی در خون (آمبولی چربی) به دنبال این شکستگی ها ( به ویژه شکستگی استخوان ران ) و انسداد رگ های ریه است که معمولاً در عرض 24 تا 72 ساعت بعد از شکستگی روی می دهد و با سرفه , تنگی نفس , احساس بی قراری و اضطراب , تند شدن تنفس و نبض مصدوم و علائم شوک همراه است . آتل بندی و ثابت کردن سریع شکستگی ران بلافاصله پس از وقوع حادثه , احتمال بروز این عارضه ی خطرناک را تا حد زیادی کاهش می دهد .

لگن در برگیرنده اندام های ادراری – تناسلی است و شکستن لگن خطر آسیب به این اندام ها را در بر دارد .

شکستگی مهره های ستون فقرات ( به ویژه مهره های گردنی ) از اهمیت بالایی برخوردار است و نیاز به مراقبتهای خاص دارد . بنابراین به علائم و نشانه های آسیب به ستون فقرات (مثل زخم , کبودی یا سایر علائم ضربه به سر , گردن و ستون فقرات , دردناک بودن ستون فقرات هنگام لمس , ضعف , فلج یا عدم توانایی در حرکت دادن اندام ها و از دست دادن حس یا مورمور شدن قسمتی از بدن در زیر ناحیه صدمه دیده ) توجه کنید و در صورت لزوم کمک های اولیه زیر را برای مصدوم انجام دهید :

1- مصدوم را در وضعیت ثابت نگه دارید و از هر گونه جابه جایی مصدوم به شدت پرهیز کنید .

2- به سطح هوشیاری , راه هوایی , تنفس و گردش خون مصدوم توجه کنید . تنفس این بیماران ممکن است به صورت شکمی باشد (بالا و پایین آمدن شکم با هر بار تنفس )

3- نبض , حس و حرکت اندام ها رابررسی کنید .

4- کمکهای اولیه را برای سایر عوارض و صدمات جدی مصدوم را انجام دهید .

5- جز برای انجام احیای قلبی –ریوی یا دور کردن مصدوم از محل ناامن و خطرناک , اقدام به جابجایی مصدوم نکنید .

6- با کمک تخته کمری کوتاه یا بلند , ستون مهره های مصدوم را ثابت کنید .

7-  تا رسیدن نیروهای امدادی به محل , از هرگونه جابه جایی مصدوم به شدت خودداری کنید و به ارزیابی مداوم و یادداشت علائم حیاتی وی ادامه دهید .