ضریب پسا یا درگ چیست

قدرت پیشرانه تنها در زمان خلق حداکثر سرعت‌های استثنایی کار زیادی انجام دهد اما این ضریب درگ یا پسا است که تکمیل کننده‌ی بخش دیگر پازل بوده و به همین منظور ما توضیحات کاملی دراین‌باره را به خدمت شما عزیزان ارائه می‌کنیم.

نیروی درگ بسته به نوع کاربرد می‌تواند به عنوان کمک کننده یا یک مانع عمل کند. در موتوراسپورت طراحی خودروی مسابقه‌ای یک نبرد بزرگ بین درگ پایین و داون فورس است و قطعات آئرودینامیکی فعال به منظور کاهش درگ القا شده از قطعاتی نظیر بال‌های عقبی بزرگ بکار می‌روند.

در دنیای واقعی خودروهای جاده‌ای تنها به کاهش نیروی درگ نیاز دارند مخصوصاً در زمانه‌ای که مصرف سوخت یک فاکتور کلیدی است. مؤلفه‌ی اصلی که می‌گوید یک خودرو از نظر آئرودینامیکی در سطح خوبی است یا خیر با عنوان “ضریب درگ” شناخته می‌شود. این فاکتور قضاوتی از توانایی خودرو در حرکت رو به جلو و عبور از جریان باد مقابل است.

نیروی درگ یک خودرو در همان سطح جهت حرکت خودرو عمل کرده و به‌صورت نمایی با افزایش سرعت خودرو افزایش می‌یابد. این امر خواص آئرودینامیکی خودرو را به ویژه برای هایپرکارهایی نظیر بوگاتی بسیار مهم می‌سازد.

ضریب پایین برای دست‌یابی به ‌سرعت‌های بالا و مصرف سوخت کم سودمند بوده درحالی‌که ضریب درگ بالاتر عموماً در خودروهایی که دنبال سرعت‌های بالا در سر پیچ‌ها هستند یافت می‌شود.

به منظور اینکه بفهمیم این فاکتور دقیقاً به چه معناست بیایید نگاهی به معادله‌ی مهندسی مورد استفاده برای محاسبه‌ی ضریب پسا بیندازیم:

F_D – نیروی درگ
p – تراکم هوا
V – سرعت هوا
A – مساحت ناحیه جلویی

این فرمول نشان می‌دهد که ضریب درگ خودرو با آنالیز نیروی درگ عمل کرده در زمان سرعت گرفتن خودرو قابل محاسبه است. جزء مهم این فرمول که بزرگ‌ترین تأثیر را روی طراحی خودرو می‌گذارد ناحیه‌ی جلویی بوده چراکه پروفایل جلویی خودرو را شکل خواهد داد و بدین ترتیب بر کل طراحی تأثیر خواهد گذاشت. به همین دلیل است که چیزی همانند بوگاتی ویرون در جاده آسفالته‌ی سنگفرش زیبا به نظر رسیده و پروفایل جلویی کوچک و مؤثری دارد.

نیروی درگ را می‌توان از طریق تست در تونل باد یا از طریق محاسبات پویایی سیال به دست آورد. در مورد دوم جریان سیال از طریق برنامه‌ای کامپیوتری شبیه‌سازی می‌شود. اگرچه که هر دو روش دقیق و صحیح اما در دنیای مهندسی هیچ‌چیزی جای تست‌های فیزیکی را نمی‌گیرد. اثرات واقعی عبور هوا از خودرو را می‌توان به دقت دید و محاسبه کرد و بدین ترتیب اصلاحات موردنیاز در بدنه‌ی خودرو را انجام داد.

مقدار ضریب درگ برای خودروهایی با ابعاد عمومی در حدود 0.3 تا 0.4 متغیر است. البته در این میان استثناهایی نیز وجود دارند مثلاً برخی خودروهای دوستدار محیط‌زیست و خورشیدی وجود دارند که ضریب درگ بسیار پایینی دارند. خودروی شل Ecorunner V به ضریب درگ 0.05 دست یافته است. البته در سمت دیگر خودروهای مسابقه‌ای تک‌نفره‌ای وجود دارند که ضریب درگ برخی از آن‌ها به 1.1 نیز می‌رسد.

در ادامه به ضریب درگ برخی از خودروهای مشهوری اشاره می‌کنیم که شاید با دیدن برخی از آن‌ها تعجب کنید:

آلفارومئو جیولیا – ضریب  0.25

پورشه 911 997 GT2 – ضریب  0.32       

فورد فوکوس RS – ضریب  0.355

آلفارومئو دیسکو ولانت –ضریب  0.26

شل Ecorunner V – ضریب  0.05

خودروی فرمول 1 – ضریب  0.7 تا 1.1

در چند سال اخیر خودروسازان بیشتر بر روی ضریب درگ‌ها مانور داده‌اند.

البته باید گفت در برخی موارد نیز نیروی درگ برای حفظ تعادل خودرو در سرعت‌های بالا بسیار موردنیاز بوده و البته شما می‌خواهید که از ورود هوا به رادیاتورها و دیگر بخش‌های خودرو که نیازمند حداکثر خنک شدن هستند مطمئن شوید. به نظر می‌رسد که صنعت خودرو هم از نظر طراحی و هم از نظر کاربردی بودن به تولید خودروهایی با ضریب درگ حوالی 0.3 علاقه دارد اما ضریب درگ پایین‌تر نیز باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود و البته توانایی دست‌یابی به‌ سرعت‌های بالاتر را مهیا می‌سازد.