الیاف طبیعی در خودرو

در دهه های 60 و 70 میلادی مواد طبیعی مورد استفاده در صنعت خودرو تقریبا به طور کامل با مواد سنتزی جایگزین می شدند ولی به تازگی این صنعت رویکرد جدیدی به مواد طبیعی داشته است. یکی از دلایل عمده این مساله، رشد آگاهی مردم و توجه به مسایل زیست محیطی است که در عبارت هایی همانند حفظ منابع، کاهش انتشار دی اکسید کربن و گازهای گل خانه ای و بازیافت انعکاس داشته است.به کارگیری الیاف طبیعی به عنوان مواد عایق ساز و ضربه گیر یا به عنوان پرکننده و تقویت کننده در مواد پلیمری نقش مهمی در راستای حفظ محیط زیست و کاهش نیاز به بازیافت ایفا می کند. در حال حاضر الیاف گیاهی تنها در ساخت تزیینات داخلی خودروهای سواری و اتاق وانت و کامیون های کوچک به کار گرفته می شوند. علاوه بر ساخت قطعاتی همانند پانل تودری، داشبورد و کنسول خودروها، الیاف گیاهی به طور گسترده ای در عایق های حرارتی و صوتی به کار می روند. یکی دیگر از کاربردهای شناخته شده الیاف گیاهی، ساخت تشک صندلی خودرو با استفاده از الیاف نارگیل و لاستیک خام طبیعی است. قابلیت الیاف گیاهی در جذب آب به مقدار زیاد، راحتی این صندلی ها را تا حدی افزایش می دهد که دستیابی به آن با مواد سنتزی ممکن نیست ولی در دیگر کاربردها به خصوص در بخش های بیرونی خودرو یکی از دلایل اصلی محدودیت کاربرد الیاف گیاهی همینموضوع جذب آب زیاد است.

ویژگی های کامپوزیت های الیاف گیاهی به طور مستقیم به نوع این الیاف وابسته است. به علاوه نوع زمینه، درصد تراکم نسبی الیاف و روش های ساخت نیز اثر قابل توجهی بر خواص آن ها دارند. تفاوت های زیادی در اشکال مختلف این مواد وجود دارند. به عنوان نمونه بعضی از تر یکبات الیاف کتان، از نظر سفتی و محمیک با الیاف شیشه معمولی برابری می کنند.

یکی دیگر از موانع اصلی به کارگیری گسترده الیاف گیاهی در ساخت قطعات داخلی خودرو، متغیر بودن یکفیت آن هاست. عوامل موثر بر یک فیت این الیاف عبارتند از: جنس خاکی که گیاه در آن رشد می کند، مقدار آبی که در حین رشد دریافت می کند، سال کشت گیاه واز همه مهم تر روش تولید و فرآوری الیاف. هم اکنون متخصصان برای حل این مشکل بر روش های ترکیبی و در آمیختن الیاف به دست آمده از کشت های گوناگون برای ساخت قطعات متمرکز شده اند.

مسأله قابل توجه دیگر، جلوگیری از متصاعد شدن بوی نامطبوع یا گرد و غبار از قطعات به کار گرفته شده در درون اتاق خودرو است. به کارگیری الیاف گیاهی که به روش های استاندارد تولید شده اند از نظر ایجاد گرد و غبار، اغلب بهتر از مواد سنتزی عمل کرده و به کارگیری الیاف گیاهی و رزین های با کیفیت نتایج بهتری به دست می دهند.

دلیل اصلی به کارگیری الیاف گیاهی برای عایق سازی و ساخت آسترها با ضایعات کتان و قطعات خودرویی از الیاف چوب بهای کم تولید این محصولات است.

الیاف طبیعی در آینده نزدیک
گسترش کامپوزیت های الیاف طبیعی تازه آغاز شده است. گرچه جنبه های زیست محیطی به کارگیری این الیاف، نخستین دلیل توجه به کاربردهای صنعتی این مواد بود ولی کاربردهای آینده این الیاف بر پایه برتری ها و ویژگی های فنی آن ها بسیار گسترده تر خواهد بود. استفاده از کامپوزیت ها باعث کاهش 15 درصدی وزن قطعات خودرو می شود که این امر مهم ترین عامل گسترش این کامپوزیت ها در آینده است.

تلاش می شود کارآیی این مواد افزایش یافته و فاصله آن ها با مواد سنتزی یا همان مصنوعی بسیار کم تر شود.کشت الیاف برای اهداف صنعتی، توسعه روش های آماده سازی الیاف را تداوم بخشیده و روش های نوین ساخت در آینده ویژگی های این الیاف را بهبود بیش تری خواهند داد. به کارگیری گسترده این الیاف در قطعات بیرونی خودرو، در آینده نزد یک نیز طرفداران بسیاری خواهد داشت. برای بهره مندی کامل از برتری های این محصولات از نظر زیست محیطی، باید مواد زمینه ای با پایه تجدید پذیر نیز ساخته شوند تا نقش مهم الگو گرفتن از اصول طراحی طبیعت در کاربردهای صنعتی محصولات طبیعی بیش از گذشته نمایان شود.